Chociaż od upadku reżimów komunistycznych minęło już 30 lat, do dziś wypłacane są indywidualne odszkodowania osobom, które doświadczyły osobistych prześladowań, represji, konfiskaty majątku i obrażeń w wyniku niesprawiedliwości.
Jednak to, że osoba represjonowana za działalność na rzecz niepodległości bytu Państwa Polskiego zmarła, nie oznacza że jej roszczenia wygasły, ponieważ o odszkodowania i rekompensatę może również ubiegać się rodzina osoby pokrzywdzonej.
W sądzie możemy ubiegać się o odszkodowanie dla dzieci osób represjonowanych
Aby uzyskać tego typu odszkodowania od Skarbu Państwa, należy najpierw uzyskać unieważnienie wyroku lub orzeczenia wyroku z lat 1944 do 1989, a w tym samym sądzie w ciągu 10 lat można złożyć wniosek o odszkodowanie i rekompensatę za poniesione krzywdy i straty, zarówno materialne jak i niematerialne. Można również starać się o wypłatę odszkodowania dla dzieci osób represjonowanych, jeśli osoba represjonowana już nie żyje. Odszkodowanie należy się najbliższej rodzinie, więc mogą o nie wystąpić dzieci, rodzeństwo, małżonek czy rodzice osoby represjonowanej.
Żądanie o wypłatę odszkodowania i zadośćuczynienia należy zgłosić odpowiednio w sądzie wojewódzkim lub wojskowym, który wydał postanowienie o stwierdzeniu nieważności orzeczenia, w terminie 10 lat od daty jego uprawomocnienia się. W wypadku stwierdzenia nieważności orzeczenia, osobie uprawnionej zwraca się mienie, którego przepadek lub konfiskatę orzeczono na rzecz Skarbu Państwa, oraz przedmioty zatrzymane w toku postępowania jeżeli znajdują się one w posiadaniu państwowej jednostki organizacyjnej, a w razie niemożności ich zwrotu wypłacana jest równowartość. Należy pamiętać, że o odszkodowanie mogą również wystąpić dzieci osoby represjonowanej za działalność na rzecz niepodległości Państwa Polskiego.
Skarb Państwa wypłaca także odszkodowanie dla dzieci osób represjonowanych po uprzednim unieważnieniu wyroków wydanych przez władze komunistyczne w latach 1944 do 1989 za działalność opozycyjną.